Liturgiczna służba ołtarza

Liturgiczna Służba Ołtarza (LSO) jest wspólnotą osób posługujących przy celebrowaniu Eucharystii oraz sprawowaniu innych sakramentów i nabożeństw. Członkowie LSO nazywani są „ministrantami” od łacińskiego słowa: „ministrare”, które oznacza „służyć”. Ponieważ do wspólnoty najczęściej należą chłopcy i młodzi mężczyźni, LSO nierzadko stanowi środowisko dorastania do odkrycia powołania życiowego w stanie małżeńskim lub kapłańskim. Poprzez sprawowaną posługę ministrant pokazuje, że każde nabożeństwo liturgiczne sprawowane w kościele, jest nie tylko sprawą kapłana, lecz wszystkich wiernych.

Głównie funkcje ministrantów

1. ministrant ołtarza – odpowiada za dary eucharystyczne oraz naczynia liturgiczne;
2. ministrant krzyża (krucyferariusz) – niesie krzyż w procesji;
3. ministrant światła (ceroferariusz) – podczas liturgii niesie świecę lub pochodnię;
4. ministranci kadzidła (nawikulariusz i turyferariusz) – odpowiadają za kadzidło podczas liturgii;
5. ministrant słowa Bożego („lektor promowany”) – wykonuje czytania w czasie Mszy Świętej. Lektor poznaje i rozważa Słowo Boże i stara się żyć według Niego. Do liturgii przygotowuje się przez modlitwę oraz przez ćwiczenie godnego czytania Pisma Świętego. Regularnie przystępuje do Sakramentu Pojednania i dba o czystość swojego języka. Jest odważnym świadkiem Chrystusa w swoim otoczeniu, w szkole, pracy, na uczelni. Jest przykładem dla innych, zwłaszcza młodszych ministrantów.
6. ceremoniarz (mistrz ceremonii) – odpowiada za przygotowanie liturgii i jej poprawny przebieg;
7. szafarz nadzwyczajny – udziela Komunii Świętej w czasie Eucharystii albo podczas wizyt domowych u chorych. Posługa szafarza nadzwyczajnego znana była już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Do praktyki tej Kościół powrócił po Soborze Watykańskim II, mając za cel umożliwienie chorym i starszym ludziom częstsze przyjmowanie Ciała Pańskiego w domach oraz ułatwienie wiernym przyjmowania Komunii Świętej w kościołach. Szafarza do posługi mianuje biskup, udzielając mu misji kanonicznej na okres jednego lub trzech lat. Poza posługą w parafii szafarze zobowiązani są do corocznych rekolekcji i uczestnictwa w dniach skupienia.

Zasady ministranta

1. Ministrant kocha Boga i dla Jego chwały wzorowo spełnia swoje obowiązki.
2. Ministrant służy Chrystusowi w ludziach.
3. Ministrant zwalcza swoje wady i pracuje nad swoim charakterem.
4. Ministrant rozwija w sobie życie Boże.
5. Ministrant poznaje liturgię i żyje nią.
6. Ministrant wznosi wszędzie prawdziwą radość.
7. Ministrant przeżywa Boga w przyrodzie.
8. Ministrant zdobywa kolegów w pracy i zabawie dla Chrystusa.
9. Ministrant jest pilny i sumienny w nauce i pracy zawodowej.
10. Ministrant modli się za Ojczyznę i służy jej rzetelną pracą.

Patron ministrantów

Patronem ministrantów jest św. Dominik Savio, syn rzemieślnika i krawcowej, urodzony 2 kwietnia 1842 r. w San Giovanni di Riva, miejscowości oddalonej 40 km od Turynu. W wieku zaledwie 5 lat został ministrantem. Od dzieciństwa był odpowiedzialny za innych. Swoich kolegów uczył, jak poprawnie wykonywać znak krzyża. Mając 6 lat, zaczął uczęszczać do szkółki prowadzonej przez księdza proboszcza.

W wieku 7 lat przyjął po raz pierwszy do swego serca Pana Jezusa. O jego duchowej dojrzałości świadczy postanowienie, jakie tego dnia zapisał w zeszycie: „Będę często spowiadał się i komunikował, ilekroć mi na to zezwoli mój spowiednik; / Będę święcił dzień święty; / Moimi przyjaciółmi będą Jezus i Maryja; / Raczej umrę niż zgrzeszę”.

Do szkoły chodził dwa razy dziennie, dlatego każdego dnia przemierzał 16 km. Na pytanie, czy się nie boi iść sam, ze zdziwieniem odpowiedział: „Przecież są ze mną Pan Jezus, Matka Boża i Anioł Stróż”.

Wielkim przełomem w jego życiu było zetknięcie się w 1854 r. z charyzmatycznym kapłanem, wychowawcą młodzieży, św. Janem Bosko. Mając zaledwie 12 lat, stał się jego pomocnikiem w procesie wychowania bezdomnych i zaniedbanych dzieci z Turynu. Dominik wywierał na nich bardzo pozytywny wpływ, pomagał w odrabianiu lekcji, godził skłóconych. Był zawsze pogodny i otwarty, by udzielić pomocy. Wielką radość sprawiało mu uczenie swoich rozbrykanych rówieśników katechizmu. Żeby urozmaicić spotkanie, organizował dla kolegów konkursy z nagrodami. Jednemu z nich powiedział, że świętość polega na tym, żeby być zawsze radosnym i wiernym w codziennym wypełnianiu obowiązków.

Dominik był obdarzony darem kontemplacji, nieraz wiele godzin pozostawał w kościele, adorując Jezusa. Pewnego dnia usłyszał poruszające kazanie księdza Bosko, który powiedział, że wszyscy powołani są do świętości i że świętość jest możliwa do zrealizowania przez każdego. Głęboko poruszony tymi słowami zapragnął zostać świętym. Dnia 8 grudnia 1854 r., w dniu uroczystego ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Marii Panny, Dominik napisał osobisty akt ofiarowania się Niepokalanej: „Maryjo, ofiaruję Ci swoje serce. Spraw, aby zawsze było Twoim. Jezu i Maryjo, bądźcie zawsze moimi przyjaciółmi. Błagam Was, abym raczej umarł niż bym miał przez nieszczęście popełnić choć jeden grzech”.

W roku 1856 Dominik, za zgodą swojego wychowawcy, założył Towarzystwo Niepokalanej, którego celem było pomaganie w nauce słabszym wychowankom Oratorium i dopingowanie ich do pracy nad sobą. Nasz święty razem z paroma kolegami z narażeniem życia opiekowali się chorymi na cholerę. Dominik Savio pragnął pojednania Anglikanów z Kościołem katolickim. Głęboko w swoim sercu nosił pragnienie, by zostać kapłanem.

Inne były jednak plany Pana Boga. Późną jesienią 1856 r., wskutek dotkliwego zimna, rozchorował się, miał wysoka gorączkę. Lekarz orzekł, że ma gruźlicę. Powrócił do rodzinnego domu. Żegnając się ze św. Janem Bosko i swoimi kolegami, powiedział: „Ja już tu nie wrócę”. Dominik zmarł w Mondonio 9 marca 1857 r. Niedługo przed swoim odejściem prosił swego tatę, by czytał mu modlitwy o dobrą śmierć. W godzinie śmierci towarzyszyła mu wizja nieba. Jego ostatnimi słowami były: „Do widzenia, ojcze! Do widzenia! O, jakie piękne rzeczy widzę!”

Dominik Savio został beatyfikowany w 1950 r. a cztery lata później kanonizowany przez Sługę Bożego Piusa XII. Jest patronem ministrantów i chórów chłopięcych.

Liturgiczna służba ołtarza w Prowincji Gdańskiej

Obecnie w Prowincji Gdańskiej liturgiczna służba ołtarza działa w parafiach w Darłowie, Darłówku, Elblągu, Gdyni, Gnieźnie, Kołobrzegu, Koszalinie, Kwidzynie, Lęborku i Ostródzie. W Gnieźnie i w Inowrocławiu w ramach LSO pełniona jest posługa szafarza nadzwyczajnego.