Delegatura w Kanadzie i USA

Obecność polskich franciszkanów w Kanadzie datuje się od roku 1915, kiedy to do Montrealu przybył br. Franciszek Pyznar OFMConv. Rzucony przez wojenne losy do Kanady, nie mogąc powrócić do Ojczyzny, na prośbę ówczesnego biskupa podjął pracę wśród Polonii. W ten sposób, zakładając polskie szkoły sobotnie i budując pierwszy kościół, położył podwaliny pod przyszłą pracę duszpasterską.

W późniejszym czasie do Montrealu przybyli franciszkanie polskiego pochodzenia, należący do amerykańskiej Prowincji św. Antoniego. Im zawdzięczamy budowę dwóch polskich kościołów w Montrealu: Matki Boskiej Częstochowskiej i Świętej Trójcy. Pracowali oni również w par. pw. św. Michała oraz w Ośrodku Mszalnym Misji św. Wojciecha.

Z czasem, zwłaszcza ze względu na falę emigracji po II wojnie światowej, w Kanadzie powstała potrzeba obecności kapłanów umiejących prowadzić duszpasterstwo o polskiej specyfice. Pierwszym franciszkaninem, który podjął się takiej posługi, był przebywający w Montrealu o. Lucjan Królikowski. W niedługim czasie do tego samego miasta zostali wysłani dwaj pierwsi franciszkanie z Polski: o. Zenon Saliński i o. Fidelis Wyrąbkiewicz.

Starania o polskich duszpasterzy w Kanadzie nasilały się. W tej sytuacji, w roku 1973, Kapituła Prowincji św. Antoniego w USA, po dwukrotnym głosowaniu, przyjęła wniosek na rzecz przekazania polskich parafii w Montrealu Prowincji M.B. Niepokalanej w Polsce. W ten sposób powstała Kustodia Kanadyjska pw. św. Maksymiliana Marii Kolbe, która w 1986 r. przeszła pod jurysdykcję Prowincji Gdańskiej.

Wraz z powstaniem Kustodii rozpoczął się nowy okres duszpasterskiej posługi franciszkańskiej. Stopniowo Kustodia zaczęła się powiększać.

Jednocześnie z powstaniem Kustodii utworzono Misję św. Wojciecha jako pełnoprawnej parafii, z której w 1989 r. wyłonił się kolejny Ośrodek Mszalny, tym razem pw. św. Maksymiliana Kolbe na Pierrefonds.

W roku 1984 Kustodia podjęła się posługi duszpasterskiej w parafii angielskiej pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Peterborough, a kilka lat później również w dwóch parafiach w Thunder Bay: św. Kazimierza i Matki Boskiej Królowej Korony Polskiej. Wskutek niedostatku miejscowych powołań w tym czasie do Kanady zostali sprowadzeni klerycy z Polski, którzy następnie ukończyli miejscowe Seminarium (Grand Seminaire de Montrel) i włączyli się w pracę duszpasterską.

W 2020 r. rozpoczął się proces zmierzający do przekwalifikowania obecności Prowincji Gdańskiej w Kanadzie i USA z kustodii na delegaturę. Jego pierwszym krokiem były obrady X Kapituły Prowincjalnej Zwyczajnej, której uczestnicy zwrócili uwagę, że tego rofdzaju zmiana wynika wprost z przepisów prawnych, zgdonie z którymi kustodia prowincjalna, w której po upływie przeszło 30 lat od założenia nie widać szans na przekształcenie w odrębną prowincję, powinna zostać przekwalifikowana na delegaturę. Ponieważ podjęcie wskazanej decyzji wymaga wysłuchania zdania członków kustodii, uczestnicy obrad podjęli uchwałę, że dalsza weryfikacja zauważonej sytuacji prawnej ma zostać przeprowadzona podczas kolejnej Kapituły Nadzwyczajnej Kustodii. Podjęta uchwała została zrealizowana podczas Kapituły Kustodialnej z dni 5 - 6 października 2021 r. Po tych dwóch krokach, w dniach 30 maja – 4 czerwca 2022 r., odbyła się kolejna Kapituła Prowincji św. Maksymiliana M. Kolbego (tym razem nadzwyczajna), której uczestnicy zapoznali się z zebranymi ustaleniami i przyjęli uchwałę, zgodnie z którą Kustodia Prowincjalna św. Maksymiliana Marii Kolbego Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych w Kanadzie ma być przekwalifikowana na Delegaturę Prowincjalną św. Maksymiliana Marii Kolbego Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych Ameryki.